Cursussen
Cursus geschiedenis Amsterdam
Tolprivilege van graaf Floris V, 27 oktober 1275
In deze cursus geeft Walther Schoonenberg een schets van de algemene geschiedenis van Amsterdam. De cursus is bedoeld voor alle Amsterdam-liefhebbers die de geschiedenis van hun stad beter willen kennen. In deze geschiedeniscursus bespreekt uw docent samen met u enkele belangrijke episodes in de algemene geschiedenis van Amsterdam. Dit verhaal wordt op spannende wijze verteld aan de hand van prenten, ooggetuigenverslagen en andere bronnen.
Het programma luidt als volgt.
- Tolprivilege
Plaatje Op 27 oktober 1275 werd het Tolprivilege verleend. Wat het Tolprivilege zo bijzonder maakt, is dat het het eerste document is waarin Amsterdam wordt genoemd. Het zag het Amsterdam van de 13de eeuw eruit? Was Amsterdam van begin af aan een handelsstad? Ook Gijsbrecht van Amstel komt ter sprake en de eerste stadsrechten die vermoedelijk in 1300 werden verleend. - Het Wederdopersoproer
Op 11 februari 1535 gooide een aantal wederdopers hun kleren in de haard en staken het huis waarin zij waren in brand. Vervolgens trokken ze naakt door de stad. Ze werden opgepakt en werden op de Dam terechtgesteld. Op 10 mei wisten een aantal wederdopers het stadhuis te bezetten. Er volgde een veldslag waarbij tientallen doden vielen. Wat was er in 1535 in Amsterdam aan de hand? - De Alteratie
Op 26 mei 1578 werd het katholieke stadsbestuur afgezet en vervangen door een protestants bestuur: de Alteratie. In deze revolutie was geen druppel bloed gevloeid, al werd wel het Minderbroedersklooster vernield en geplunderd. Waarom was de Alteratie zo belangrijk in onze geschiedenis? Was het Amsterdam van na de Alteratie een totaal andere stad geworden? - De Aanslag op Amsterdam
Op de vroege morgen van 30 juli 1650 drong het nieuws in Amsterdam door dat een groot aantal gewapende ruiters de stad naderde. De stadspoorten werden gesloten en het geschut op de wallen gebracht. De Prins van Oranje, stadhouder van Holland, wilde Amsterdam innemen! De Aanslag vertelt veel over de positie van Amsterdam in de Republiek en in de wereld. - De cultuur van de koopmansstad
Zonder een begrip van de specifieke cultuur van de Nederlanden, in het bijzonder Amsterdam, kan de gebouwde omgeving waarvan wij vandaag de dag zo genieten, niet goed worden begrepen. Op deze avond staan we stil bij zaken als het bestuur van de stad, de elites, de bevolking, de essentie van de koopmansstad. - Joods Amsterdam
Terwijl de katholieken zich moesten behelpen met schuilkerken, bouwden de joden grote kerkgebouwen, zoals de Portugese Synagoge en de Hoogduitse Synagoge aan het huidige Mr. Visserplein. Wat was de positie van de joden in het vroegmoderne Amsterdam? Op welke wijze hebben de christelijke en joodse culturen in Amsterdam elkaar beïnvloed? - Revolutie in Amsterdam
Op 19 januari 1795 wordt in Amsterdam de revolutie voltrokken en ging de oude Republiek ten onder. Ook kwam er een einde aan de onafhankelijkheid van Amsterdam. Heel symbolisch wordt het Amsterdamse stadhuis omgetoverd in een Koninklijk Paleis. Hoe voltrokken deze grote veranderingen? Hoe stonden de Amsterdammers er tegenover? - Cityvorming en binnenstadsbeleid
In 1935 werd het Algemeen Uitbreidingsplan vastgesteld, inclusief een schema van verkeersverbeteringen: ook de binnenstad moest worden aangepast door verbreding van wegen. Begon daarmee de strijd voor het behoud van de binnenstad? Nee, al vóór de oorlog was het krachtenspel aanwezig dat in de jaren zeventig tot een stadsoorlog zal leiden.
