Amsterdam Monumentenstad

Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 104-108
Oud adres: 104: G179, wijk 21, klein nr. 155, kadaster F1945, verponding 2264
106: G178, wijk 21, klein nr. 157, kadaster F1963
108: G177, wijk 21, klein nr. 158, kadaster F1964, verponding 2266
Postcode: 1012SG
Gebouwtype: Handelsgebouw/kantoor
Bouwstijl: Traditionalisme
Bouwjaar: 1910, 1932
Architect: F.W.M. Poggenbeek en G.J. Langhout

(Eén van de 200 nieuwe Rijksmonumenten uit de periode 1850-1940, in 2001 op de monumentenlijst geplaatst.)

N.B. Deze beschrijving is zo kort omdat wij nog niet de kans hebben gehad dit pand te bezoeken en te beschrijven. Als u vindt dat wij snel langs moeten komen, laat het ons weten!

MIP-nummer: 12983
Functie: Kantoor
Architect: Poggenbeek, F.W.M.
Jaartal: 1910
Bouwstijl: Traditioneel bouwen met Berlage invloeden

Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, is een landelijk project van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat tussen 1986 en 1995 werd uitgevoerd. In de MIP-database zijn cultuurhistorische gegevens opgenomen van 152.400 waardevolle Nederlandse gebouwde objecten uit de periode 1850-1940. Het inventarisatieproject leidde tot de aanwijzing van rijksmonumenten: het Monumenten Selectie Project (MSP). Niet alle MIP-panden werden beschermde rijksmonumenten. Meer informatie: www.nationaalgeoregister.nl.

Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 518464
Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 104-108
Adressen: Nieuwezijds Voorburgwal 104
Inschrijvingsdatum: 11-12-2001
Redengevende omschrijving: Inleiding. Een in twee fasen tot stand gekomen KANTOORGEBOUW van de firma Crone. De N.V. Maatschappij tot Exploitatie van Onroerend Goed "Congo" gaf de opdracht tot de bouw. Het kantoorgebouw is met de voorgevel gelegen aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal nrs. 104,106,108. De achtergevel ligt aan de Spuistraat ongd., destijds nrs. 65,67,69. Aan beide straten een te onderscheiden bouwvolume met kap, op lager niveau middels bebouwing met elkaar verbonden. In de eerste fase - 1910 - kwam op het noordelijk deel van het huidige perceel een kantoorgebouw tot stand geadresseerd Nieuwe Zijds Voorburgwal 104/Spuistraat 65,67. De architect was F.W.M. Poggenbeek. Gebouwd in een stijl met verwantschap met de stijl van het rationalisme; verder tevens invloeden van de zogenaamde heroriëntatie op traditionele bouwwijzen en invloeden van een Engelse gotiek. Bij de bouw was verder de N.V. Ned. Betonijzerbouw betrokken. In de tweede fase werd door dezelfde opdrachtgever aan architect G.J. Langhout opdracht gegeven tot het "Uitbreiden van perceel Nieuwe Zijds Voorburgwal 104 op het na slooping van de percelen Nieuwe Zijds Voorburgwal 106 -108 en Spuistraat 69 vrijgekomen terrein, met bestemming daarvan tot kantoorgebouw met conciërgewoning. De bouw van deze tweede fase beliep 1929-1930. De bouw liep procedureel uit tot 1932. Langhout liet het nieuwe gedeelte in bouwstijl en in al het overige aansluiten op het bestaande gedeelte. De oorspronkelijke toegang bevond zich aan de zijde van de Nieuwe Zijds Voorburgwal in het oude deel onder de puntgevel. Omschrijving. Op een nagenoeg rechthoekig grondplan tot stand gekomen kantoorgebouw. Bestaande uit een kelder, begane grond, twee verdiepingen en een lagere derde verdieping onder een kap. Op het binnenterrein bevindt zich een lagere bebouwing. Gevels opgebouwd uit diverse soorten natuursteen en vermetselde roodbruine baksteen. De voorgevel aan de Nieuwe Zijds Voorburgwal toont aan de rechterzijde de oorspronkelijke bebouwing als puntgevel, aan de linkerzijde de vier traveeën brede latere uitbreiding. Geheel nu gedekt met een dwarsgeplaatst zadeldak met leien. Achter de puntgevel een ingestoken kap. Op het dakschild een tweetal kleine dakkapellen met overhuiving in de kap, met piron en met draairaam met meerruits roedenverdeling. De gevel is op het niveau van de begane grond opgevat als sokkelzone op plint en geheel opgebouwd uit natuursteen. Links van het midden de hoofdtoegang met dubbele eikehouten deuren met licht getoogd kader. Hierboven serie van drie lichten met traliewerk. Links hiervan drie vensters met afgeschuinde benedendorpel en licht getoogde vensters met brede tussenpost. Vensters zijn voorzien van traliewerk. Boven de vensters dubbele vierkante lichten met traliewerk. Indruk van een kruisvenster. Hierboven een waterlijst op bewerkte consoles. Aan de rechterzijde drie getoogde vensters met dubbele kleine lichten. Identiek traliewerk en waterlijst. Eenvoudige cordonlijst sluit de sokkelzone af. Aan de linkerzijde vier grote kruisvensters met natuurstenen kalf en stijl. Meerruits roedenverdeling in de ramen. Tuimelramen in de bovenlichten. Waterlijst met bewerkte consoles. Aan de rechterzijde soortgelijk breder venster met twee stijlen. Metselwerk en natuurstenen blokken, verder enkele natuurstenen banden. Derde verdieping is identiek aan de tweede verdieping. De lagere vierde verdieping heeft aan de linkerzijde vier dubbele draairamen. Aan de rechterzijde driedelig venster. Verdere uitwerking en ornamentiek overeenkomstig. Aan de linkerzijde rechte gevelbeeindiging met gootlijst en waterspuwer. Aan de rechterzijde geveltop met venster, natuurstenen banden en afsluiting. Dierplastiek op de schouders en rondebosse figuur op de top. Zijgevel met venster met waterlijst, brede tuit met natuurstenen lijst en afdekking. De achtergevel of de gevel aan de zijde van de Spuistraat toont aan de rechterzijde de latere uitbreiding; aan de linkerzijde de architectuur van de eerste fase met uitbouw en puntgevel. Ook hier een vrij ondiep bouwvolume onder zadeldak met leien. Puntgevel met ingestoken kap. Aan weerszijden van de puntgevel op het dakschild een tweetal dakkapellen als omschreven. Het niveau van de begane grond ook hier opgevat als sokkelzone met plint. Gevel wordt geheel ingenomen door vensters als omschreven. De waterlijsten met bewerkte consoles zijn over het algemeen korter dan aan de andere gevel. In het deel met de puntgevel bevindt zich een eenvoudige toegangsdeur. Aan de linkerzijde een brede erker ter hoogte van de eerste verdieping. Erker is ondiep en steunt op negen natuurstenen consoles. Acht smalle vensters met bovenlichten, lijstwerk en een smal dakschild met leien. In de puntgevel een gelede vensterpartij met eveneens geleed bovenlicht. IJzeren hijsinstallatie en rondebosse figuur op de top. De rechte gevelbeeindiging aan weerszijden van de geveltop toont benevens waterspuwer boven de lijst een balustrade met vierpasmotief in natuursteen en uitkragende afdekking. Zijgevel met metselwerk en enkele natuurstenen banden. Brede tuit met natuurstenen lijst en afdekking. Waardering. Kantoorgebouw van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarden: vanwege het belang voor de geschiedenis van de architectuur, vanwege de bijzondere wordingsgeschiedenis in twee fasen met gelijke ontwerpstijl en esthetisch hoogwaardige kwaliteiten en vanwege het bijzondere materiaalgebruik en ornamentiek. De architectonische gaafheid is bewaard gebleven.

RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.

[Toon locatie op historische kaarten]