Prins Hendrikkade 160 
Adres: Prins Hendrikkade 160
Postcode: 1011TB
Gebouwtype: Woonhuis (dubbel huis)
Geveltype: Lijstgevel
Bouwjaar: 1700±, 1800±, 1891
Architect: A.L. van Gendt (1891), Stoomvaart Maatschappij Nederland (1891)
Opdrachtgever: Christiaan van Orsoy (1800)
(23 afbeeldingen)
Drie-raams-brede gevel voor dubbel huis uit circa 1700 maar met een sobere houten kroonlijst uit circa 1800, hoekrisalieten en deuromlijsting. Interieur uit de 3de kwart 18de eeuw in Lodewijk XV-stijl: gang met lambrizeringen van geschilderd en echt marmer, stucwerk, trap met gietijzerwerk; linkervoorkamer met stucwerkplafond (C-voluten, acantusbladeren in de vorm van hanekammen, bloemen), betimmeringen en marmeren schouw met een geheel marmeren boezem.
Dit dubbel huis toont aan dat de Prins Hendrikkade in de 17de en 18de eeuw niet onderdeed voor de grachtengordel. Ook aan het historisch havenfront verrezen grote monumentale grachtenhuizen. Dit woonhuis is in de kern 17de-eeuws. Dat is onder meer te zien aan het metselverband van de gevel: kruisverband met kwart-klezoren (een specifieke hoekoplossing die na de 17de eeuw niet meer werd toegepast). Halverwege de 18de eeuw werd het interieur gewijzigd in de Lodewijk XV- of Rococo-stijl. Daarvan resteert nog een bijzonder rijke stijlkamer, die ondanks de verbouwing van ca. 1800 is blijven bestaan.
Achter het huis bevindt zich een 19de-eeuwse verrassing. In opdracht van de Stoomvaart Maatschappij Nederland werd in 1891 een kantoorgebouw naar ontwerp van architect A.L. van Gendt neergezet in de tuin. Het gebouw manifesteert zich als een soort tuinhuis met verdieping, maar is met een gang met de oudbouw verbonden. Het is opgetrokken in 'Oud-Hollandsche' renaissance-stijl. Het kantoorgebouw hiernaast, Prins Hendrikkade 159, kwam hiervoor in de plaats. Het is tegenwoordig in gebruik als woning.
Gebruikte literatuur:
- Dick van der Horst (red.) 'Aan 't schipryk Y...' Oude en jonge monumenten rond de historische oevers van het IJ. Open Monumentendag 1995, Amsterdam, 1995: p. 73
- David Keuning en Lydia Lansink. A.L. van Gendt (1835-1901), J.G. van Gendt (1866-1925), A.D.N. van Gendt (1870-1932), Architecten in zaken. Rotterdam: 1999
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 4189
Adres: Prins Hendrikkade 160
Adressen: Prins Hendrikkade 160 A B C D E F G H K
Inschrijvingsdatum: 01-09-1970
Redengevende omschrijving: Dubbel huis met gevel (in de kern laat XVII/plm 1700 ?) onder rechte lijst (plm 1800); gesneden deuromlijsting (XVIIIb), deur (XVIIId) en snijraamhek (plm 1700 ?).
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: maart 2022