Gravenstraat 20 
Adres: Gravenstraat 20
Postcode: 1012NM
Gebouwtype: Winkel-woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwjaar: 2de helft 19de eeuw
(3 afbeeldingen)
Ouder hoekhuis, winkel-woonhuis, met 19de-eeuwse lijstgevel onder een rechte lijst met dakkapel. Aan de houten onderpui hangt een gaper.
Een houten onderpui met een ingang op straatniveau duidt op een winkel. De rechterdeur ontsluit de bovenwoningen. Aan de pui hangt een 19de-eeuwse gaper. Een gaper is een beeld van het hoofd van een man, meestal een Moor, die zijn mond open doet, alsof hij gaapt. Een gaper deed dienst als uithangbord van apothekers. Dit winkel-woonhuis heeft een gaper en is dus kennelijk een apotheek geweest. Het is tegenwoordig een café-restaurant.
In september 2011 werd de gaper gestolen en keerde niet terug. Er werd een vervangende gaper van elders geplaatst.
Gebruikte literatuur:
- Onno Boers. 'Hoe staat het met onze gapers?' Maandblad Amstelodamum 48 (1961): p. 205-209
- Onno Boers. 'Gapers in en uit Amsterdam.' Monumenten 19 (maart 1998): p. 6- 11
Monumentenstatus: RM
Monumentennummer: 1231
Adres: Gravenstraat 20
Adressen: Gravenstraat 20 1,2,H
Inschrijvingsdatum: 28-04-1970
Redengevende omschrijving: Ouder hoekhuis met gevel (XIX B) onder rechte lijst en gaper aan de pui.
RM = Rijksmonument. Rijksmonumenten zijn gebouwen of andere objecten die van nationaal belang zijn. Bijvoorbeeld door hun schoonheid of door de geschiedenis van het pand voor Nederland. Nederland telt bijna 62.000 rijksmonumenten. Daarvan bevinden zich 6.635 in de Amsterdamse binnenstad (op 1 januari 2017). Vrijwel alle beschermde rijksmonumenten zijn geregistreerd in 1970.
GM = Gemeentelijk monument. Sommige panden hebben een bijzondere betekenis voor een stad, dorp of regio. In dat geval kan de gemeente zo'n pand op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen. In de Amsterdamse binnenstad bevinden zich 1.193 door de gemeente Amsterdam beschermde monumenten (op 1 januari 2017).
Redengevende omschrijving = Een beschrijving van de belangrijkste uiterlijke kenmerken van het object op het moment van opname op de monumentenlijst. De redengevende omschrijving heeft de status van juridisch document en geeft de reden aan waarom het object is geplaatst op de monumentenlijst. Meer informatie: cultureelerfgoed.nl.
Laatste wijziging: juli 2018
